Ussatlarym
sag tarapda merhum Sapar Ensary(Ahally-a) sol tarapda Nur däde Aşyrpura!
Şahyryñ ady hem lakamy barada kelam agyz söz
Akmyrat Gürgenli
Taryh Ylymlaryñ kandidaty
Taryh Ylymlaryñ kandidaty
Magtymguly diýmek näme? Bu arapça iki sözden ybarat. «Mahtum مختوم» arap dilinde tamamlanan, gutaran, hatym edilen, «gul» bolsa, gul, hyzmatkär. «y»(ی) goşulmasy-da parsça, eýelik düşümidir. onda Mahtumguly «tamam edicileriñ guly» diymek bolýar.
Eger ol Mahdum مخدوم bolsa, Mahdum Arapça hyzmatkär, gul manysynda, onda Magtymgulu «Gullar guly» boylar. Käbir daş basmalarda ol «Mähtemguly» محطم قلی görnüşinde-de ýazylypdyr. Bu sözüñ manysy anyk däl, ýöne Arapça «magsym ماغصیم » sözi-aslynda mä:su:m معصوم günäsiz, päk diymek. Şahyryñ öz golı bilen ýazan ýekeje sözi-de bize mälim bolmansoñ bu barada belli bir zat aýtmak mümkin däl, düşündirişler diñe çalkama bolup galyar.
Pyragy diýmek näme? Arapçada munuñ iki görnüşi, biri-birinden tapawutly iki dürli manysy bar, hem-de «y»(ی) goşulmasy eýelik düşümidir. Pyrag eger fera:g فارغ= asuda sözünden gelyän bolsa onda ol «dünyänden, bar aladadan boş adam adam manysynda. Bir ýerde:
Magtymguly adyñ döndi pyraga,
Paryg bolup, çek özüñi gyraga.
diýen setire gabat gelýäris.
Eger Pyragy fyra:g فراق = aýralyk, hijran manysynda bolsa onda şahyr, ýaryndan, doganlaryndan ýa-da atasy Azadydan aýrylany, daşlaşany sebäpli bu lakamy alan bolmaly. Munuñ-da aslynda nähili ýazylşyny bilmänimiz üçin belli bir zat aýtmakdan saklanýarys.
*******************************
No comments:
Post a Comment