Oguz Boýlary - اوعوز بوی لاری

Dr. H. Ownuk

Häzirki Türkmenleriň ata-babasynyň dünyä türkileri bilen nesil baglanyşygy we onuň ungun tagmalary!

*********************

Oguzhan atamyzyň döwründen bäri bütin dünýä ýaýran türki-türkmenleriniň (Oguzhanyň 6 oglyndan 24 sany tamuga (tagma) nyşanly perzentlerinden emele gelen Taýpa-tireler) atlary we ungun tagmalary bilen görkezi‎ýär; Şu görkezilen gadymy tiurki (Oguz Xan) neslilleriniň belliklenen tagmalary şu tertipde biri-biri bilen aý‎ratynlaşýarlar.

I. Goşunyň sag tarapyny goraýan “Boz Ok”-lar boýy: ...

a). AÝHAN

1. Dodurga

2. Döger

3. Ýaparly

4. Ýazyr /Ýazar/

b). GÜNHAN

1. Alka öýli

2. Baýat

3. Qara öýli

4. Qaýi (Kaýy)

 c). ÝYLDYZHAN

1. Owşar (Avşar”Äfşar”)

2. Begdili

3. Qargyn

4. Qyzyk

1.   II. Goşunyň sol tarapyny gora‎ýan “ÜÇ OK”-lar bo ýy:

a). DAGHAN

1. Alaýundly

2. Eýmür (Eýmir)

3. Salyr (Salur “Salyr gazan”) Häzirki Türkmenleriň ata-babasy

4. Ýüregir (Üregir)

b). DEŇIZHAN

1. Bugdüz (Bundüz)

2. Igdir

3. Qynyq

4. Ýuwa

C. GÖKHAN

1. Ba‎ýindir

2. Biçene (Peçenekler)

3. Çawundur

4. Çepni  

Netijede häzirki türkmenleriň ata-babasy hasaplanýan Oguzhanyň ogly Daghandan Salyr Gazan (Salyr baba) mälim bolýar. Salyr babadan 2 uly Ýomut topary ýüze çykýar. Olar:

I.             Kutlug(Gutlyk) Temir

II.           Utlug(Utlyk) Temir

-        Diýilip tanalýar. Olar gadymy Gypçak (hazirki Türkmenistan bilen Türkmensähra) hem Üstiýurt we Uzboý ýaly ülkelerinde ýaşaýarlar. Bu topar Oguz türkileri  öz “Türkmen” adyny saklap gaýdypdyrlar.

Gutly Temirler Balkan we Etrek - Gürgen ülkelerinde ýaşap, Utly Temirler bolsa, Horezmde (häzirki Ürgenç, Daşoguz[1]) çäklerinde ýaşaýarlar.  

----------

Tay‎ýarlan: H. OWNUK – Toronto

---

[1] . Gadymy Daşoguz has giň göwrüm alypdyr. Ol döwür serhet bölünişikleri “Daşoguz we Içoguz” görnüşde, Syrderýa bilen Amy derýanyň aralygy Içoguz we Amyder‎adan Hazar deňzine çenli Daşoguz çäkleri hasaplanypdyr.

 OGUZHAN